Steeds meer vrouwen in de accountancy, ook op hogere posities (interview)

Vandaag is het Internationale vrouwendag. In het kader hiervan én Equal pay day hebben we Patricia den Heijer (Directeur bij Van der Does Accountants & Adviseurs) gevraagd naar haar ervaringen over vrouwen binnen de accountancy sector.

Ze heeft na de Accountancy-opleiding aan de Haagse Hogeschool bij meerdere kantoren gewerkt, zowel klein als groot. Op deze manier heeft ze veel ervaring opgedaan in alle facetten van het werk als accountant. Nu is zij directeur bij Van der Does Accountants waar zij 8 jaar geleden begonnen is als accountant.

Lees het hele interview waarin zij haar visie geeft over de verschillen tussen mannen en vrouwen binnen de accountancy.

Denk je dat de carrièrestappen die jij hebt genomen, moeilijker zijn geweest voor jou als vrouw en op wat voor manier?

“Toen ik destijds van school kwam en ik ging naar een cursus, dan zaten er idd wel altijd bijna alleen maar mannen in pak. Dat is wel veranderd. Nu zie je meer vrouwen bij cursussen, ook als cursusleider. Er zijn wel degelijk meer vrouwen in de accountancy actief dan voorheen. Er zijn ook meer vrouwen die voor zichzelf een kantoor beginnen. Dat zag je vroeger niet”. Of je als vrouw carrièrestappen kunt maken verschilt per kantoor volgens Patricia. Toen ze haar studie erop had zitten mocht ze bij het kantoor waar ze haar praktijkstage had gedaan komen werken, maar wel voor 40 uur. Dat wilde ze niet, ze wilde 32 uur werken.. Dat werd toen helemaal niet begrepen. Ze zegt altijd in de luxe positie geweest te zijn dat ze altijd 4 dagen heeft kunnen werken en dat doet ze nog steeds

Heb je het idee dat jij de functie van directeur anders invult, of anders in moet vullen, dan een mannelijke collega?

Patricia denkt dat vrouwen andere vaardigheden hebben, of beter gezegd, vaardigheden anders inzetten. “Het wordt van een man meer geaccepteert als hij wat norser is en van een vrouw wordt meer verwacht qua social skills”. Ze denkt dat het uiteraard heel persoonlijk is, maar dat vrouwen in het algemeen meer kijken naar de situatie en de persoon terwijl een man zoiets heeft van, dit is de situatie en daar doe je het maar mee.
“Het verschilt waarschijnlijk ook of je bij een MKB kantoor werkt of bij een grotere organisatie. Bij die laatste is het al vaak wat formeler. Bij kleinere kantoren ga je even bij elkaar zitten met een kop koffie om het uit te praten.” Het is niet zo dat vrouwen beter bij het één dan bij het ander passen volgens Patricia. “Je hebt veel accountants die bewust kiezen voor een groot kantoor of juist voor een MKB kantoor. Het is maar net waar je je prettig bij voelt”. Patricia heeft bij alle 2 gewerkt.

Past een kleiner kantoor beter bij je?

Daar moet ze even over nadenken. Ze denkt dat een groot kantoor voordelen heeft omdat ze specialistische kennis in huis hebben terwijl het voordeel van een kleiner kantoor is dat je meer allround moet zijn omdat de klant verwacht dat ze dezelfde service krijgen als bij een groot kantoor.

Heb je het idee dat jij, in de functie van directeur, andere zaken belangrijk vindt dan een man?
“Je streeft allebei (zowel een man als een vrouw) een bepaalde kwaliteit na. Daar zit geen verschil in. Het verschil zit hem waarschijnlijk meer in persoonlijke ambitie, je wilt kwaliteit leveren, een winstgevend bedrijf runnen maar ook de mensen tevreden houden. Je streeft allebei hetzelfde na maar vult het waarschijnlijk anders in. Maar dat verschil zul je ook zien bij 2 vrouwelijke directeuren”.

Hoe belangrijk vind je het dat er vrouwen op hogere posities in de accountancy zitten?

“In feite moet de meest geschikte persoon op een functie zitten, onafhankelijk van of het een man of een vrouw is”. In het verleden hebben wel vaak mannen op hogere posities gezeten, en ze vindt het wel belangrijk dat de mogelijkheden er voor vrouwen zijn, dat er wel groeipotentie aanwezig is. Daarom is het belangrijk dat er ook vrouwen op hoge(re) posities zitten. Ook qua beleid en beleidsvoering is het een aanvulling als een vrouw op die positie komt t.o.v. een man.

Want zie je daar verschillen?

“Ja, sommige issues zal een vrouw net anders aanpakken dan een man of ze zal bijvoorbeeld een maatschappelijk onderwerp net iets eerder belangrijk vinden dan een man”. Verplichte quota van “er moeten zoveel vrouwen in de top”, daar gelooft ze niet in. De beste moet de functie krijgen. Maar het moet niet zo zijn van “oude jongens krentenbrood ” we geven de functie maar weer aan een man want dat hebben we altijd al gedaan.

Zie je bepaalde ontwikkelingen op dit gebied de afgelopen jaren? Kun je daar voorbeelden van geven?

“Je ziet bij cursussen en opleidingen steeds meer vrouwen, bij sommige cursussen heb je zelfs women only dagen (auxilium)”.
De insteek van zo’n dag is dat een groep vrouwen bij elkaar toch een andere energie heeft dan wanneer het gemixt is. Ze denkt dat er zeker ook vrouwen binnen de mkb praktijk zijn die wat terughoudender zijn, verlegen in een groep. En die vinden dit een fijne oplossing. Patricia heeft nog nooit deelgenomen aan een dergelijke cursus, is zelf erg nuchter, maakt haar niet uit wie er in de kamer zit.

Patricia zit ook in het bestuur van de Novaa en als je kijkt naar de opkomst bij de ledenvergadering of die van de ‘dag van de MKB accountant’ dan zie je daar nu wel veel meer vrouwen dan in het begin van haar carrière. Toen was ze nog wel eens de enige tussen allemaal mannen, vaak ook oudere mannen. Maar je ziet nu dus meer vrouwen, bij de cursussen maar ook bij informatiebijeenkomsten. In het ledenbestand zie je dit ook terug.

“Er komt wel steeds minder nieuwe aanwas qua accountant. Ze maken de opleiding steeds langer, steeds meer specialisaties en differentiaties en degene die langer over dat traject doen, komen in de ‘kinderfase’ dus wordt de kans dat ze de opleiding niet afmaken groter. En daarom zijn er nog steeds meer mannen dan vrouwen die de opleiding afronden”.

Hoe is het bij Van der Does qua verdeling vrouwen/mannen?
Ze hebben geen formeel protocol bij Van der Does wat dat betreft. Hier is ook nooit over gesproken. “Het heeft met de huidige markt ook geen zin. Je bent al blij als er een geschikte kandidaat is. Man of vrouw maakt niet uit”. Als ze de luxe zouden hebben dan zouden ze wel naar een gelijke verdeling kijken. Toen ze als directeur begon had ze wel een ideaalplaatje, mensen met geschikte opleidingen, werkervaring, verjonging van het personeelsbestand. Helaas is de realiteit anders… het aanbod is anders… het ideaalplaatje moest ze loslaten.

Wat voor processen/regels zijn er bij Van der Does ingeregeld om kansen tussen mannen en vrouwen gelijk te stellen.
Patricia kijkt wel naar de salariëring van mannen en vrouwen. Natuurlijk kijkt ze naar leeftijd en ervaring maar ook naar de werkzaamheden die worden uitgevoerd en de geleverde kwaliteit. Als dat gelijk is moet er geen verschil zijn qua salaris tussen een man of een vrouw.
In voorbereiding op de functioneringsgesprekken kijkt Patricia altijd wat de markt doet & naar het salaris van de collega’s  “er moeten geen grote hiaten zijn”.
Ze kijkt bij sollicitanten ook naar “wat vraagt iemand” Dat vergelijkt ze met wat ze op dat moment de anderen betaalt en als dat veel meer is, stelt ze de vraag “heeft hij of zij dan ook veel meer te bieden?”.

Lees meer over krachtige vrouwen in de top:
Cindy Wubben (CISO Visma Benelux)

Sandra Heinkens: efficiënt werken met goede software